Çinili Hamam
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 17. İstanbul Bienali için kapılarını halka açan Çinili Hamam, The Marmara Group öncülüğünde yürütülen 12 yıllık büyük bir restorasyon projesinin ardından binaya ilk ziyaretçilerini kabul ediyor. Bienal'in (17 Eylül - 20 Kasım 2022) başlıca mekanlarından biri olan hamam, iki büyük ölçekli çağdaş sanat enstalasyonuna ev sahipliği yapacak ve ziyaretçilere alanı ücretsiz olarak görmeleri için eşsiz bir fırsat sağlayacak. Bienal'in ardından hamam, 2023'teki büyük açılışa hazırlanarak ısıtılacak. Dönüştürülen hamam kompleksinde hamamların yanı sıra bir etkinlik alanı bulunacak. Hamamların hemen yanında yer alan müzede ise restorasyon sürecinde bulunan; Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluklarına ait eserler sergilenirken hamamın Osmanlı tarihi ve kültüründeki rolü ön plana çıkarılacak.
Çinili Hamamı, Osmanlı İmparatorluğu'nun en büyük mimarı Mimar Sinan tarafından 1540'lı yıllarda Osmanlı Donanması Büyük Amirali Barbaros Hayreddin Paşa ya da "Barbarossa" tarafından yaptırılmış. Adını göz alıcı mavi-turkuaz çinilerinden alan hamam, İstanbul'un kültürel mirasının eşsiz bir parçası. Hamam, Fatih’in Zeyrek semtinde, şehre doğrudan su sağlayan Bizans sarnıçlarının üzerinde yer alıyor. Zeyrek, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan, İstanbul'un 4 koruma alanından biri.
İstanbul Bienali süresince hamamda Taloi Havini ve Renato Leotta'nın eserleri yer alacak. Mimarinin akustik özelliklerinden dolayı özellikle Çinili Hamam'da sergilenmek üzere seçilen her iki enstalasyonun da en önemli bileşeni ses.
Çinili Hamam, 2010 yılından bu yana, yapının tarihini daha iyi anlamak için yürütülen arkeolojik kazılar ve Osmanlı hamam mimarisinin bu önemli örneğini muhafaza etmek için uygulanan koruma çalışmaları da dahil olmak üzere kapsamlı bir restorasyon programından geçti. Yüzyıllar içerisinde bakıma muhtaç hale gelen hamamın olağanüstü çinileri Londra'daki V&A dahil olmak üzere Avrupa’da bulunan pek çok müzenin koleksiyonlarında yer almak üzere satıldı ve dağıtıldı. Restorasyon sırasında çıkarılan parçalar, hamamın iç duvarlarını bir zamanlar otuz yedi benzersiz tasarım dahilinde on binden fazla çininin süslediğini ortaya koyuyor.
2023 yılında hamam yeniden açıldığında, bu çinilerin örnekleri ve Bizans, Roma ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi açıdan önemli buluntular, hamamın bitişiğindeki yeni bir müzede sergilenecek ve hamam kültürünü ve geleneklerini paylaşan özel bir sergi de burada yerini alacak. Yenilenmiş ısıtma sistemi, hamamları kamu kullanımına açarak yerel halkın ve ziyaretçilerin yıllar boyunca hamamın keyfini çıkarmasını sağlayacak.
Yorumlar